🏛️ Siyaset ve İç Gelişmeler
- Meclis Resepsiyonu ve Erdoğan’ın “Onarım” Hamlesi: CHP dışındaki tüm muhalefet liderleri Meclis resepsiyonunda Erdoğan’ın etrafında toplandı. Gazetecilerle bariyerler olmadan sıcak temas kuruldu. Yorumcular, bunun hem CHP’nin başlattığı meşruiyet tartışmasını boşa çıkarma çabası hem de “yeni bir Erdoğan imajı” denemesi olduğunu belirtiyor. Ancak bu durum muhalefetin “hayranlık vücut dili” nedeniyle tepki çekti; Erdoğan’ın güçlülükten çok “zayıflık içinde güç arayışı” sergilediği değerlendirildi.
- CHP’de Yalnızlaşma Tartışması: CHP’nin resepsiyona katılmaması, partiyi “tek gerçek muhalefet” konumuna taşıyabilir. Ancak strateji geliştirilmezse yalnızlaşmanın boğucu olabileceği vurgulandı. Parti tabanında ise diğer muhalefet partilerine yönelik sert “işbirlikçi” suçlamaları yükseldi.
- CHP İçinde Hukuk Krizi: İstanbul İl Başkanlığı davasında mahkeme, Gürsel Tekin’in kayyum heyetinin görevine devamına karar verdi. 21 Kasım’a ertelenen dava, iktidarın yargı yoluyla CHP’yi içten karıştırma stratejisinin sürdüğü şeklinde yorumlandı.
🌍 Dış Politika ve Diplomasi
- Gazze Yardım Filosu: İsrail donanması, Gazze’ye giden uluslararası yardım filosuna saldırarak 21 gemiyi alıkoydu; 29 Türk vatandaşı gözaltına alındı. Erdoğan, İsrail’i “soykırım suçunu gizlemek için cinnet halinde hareket etmekle” suçladı. Uluslararası tepki sınırlı kaldı; ülkeler Trump’ın yürüttüğü barış sürecini bozmamak için tansiyonu yükseltmekten kaçındı.
- Netanyahu’ya Tepkiler: Netanyahu’nun saldırılarının antisemitizmi yeniden körükleyeceği, “Yahudi Hitler” benzetmesiyle tarihe geçeceği yorumları yapıldı. Avrupa’da genel grev çağrıları yükseliyor.
💰 Ekonomi
- Enflasyon Şoku: TÜİK, aylık enflasyonu %3,37, yıllık enflasyonu ise %33 olarak açıkladı. Bu, uzun süredir ilk kez ENAG verilerine yakın çıktı. Bağımsız hesaplara göre 9 ayda alım gücü %25 düştü; asgari ücretin reel değeri 16.500 TL’ye geriledi.
- Akaryakıt ve Gıda Fiyatları: Otogaz litre fiyatı 27 TL’ye çıktı; son dört yıldaki artış %585’i buldu. Gıda fiyatlarında da Avrupa’nın en yüksek artışları sürüyor. Eğitim enflasyonu Eylül ayında %17’ye ulaştı.
🎭 Kültür, Hukuk ve Toplum
- Fatih Altaylı Davası: 104 gündür tutuklu olan gazeteci Fatih Altaylı’nın duruşması Silivri’de yapıldı. Mahkeme, tahliye taleplerini reddederek davayı 26 Kasım’a erteledi. Erdoğan’ın avukatının müdahillik talebi kabul edildi. Avukatlar ve gazeteciler “ifade özgürlüğü yargılanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
- Ayşe Barım’ın Durumu: İş insanı Ayşe Barım ev hapsine çıkarıldıktan kısa süre sonra hakkında yeniden tutuklama kararı çıkarıldı. Sağlık sorunları nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Barım’ın durumu, uzun tutukluluk ve yargı pratiğine dair tartışmaları daha da alevlendirdi.
- Mabel Matiz Davası: Sanatçının “Per Perişan” şarkısı için “müstehcenlik” iddiasıyla 6 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı. Bu gelişme ifade özgürlüğü tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
- Gazeteciler ve Yargı: Silivri’de görülen davalar, Altaylı’nın yanı sıra Ercüment Akdeniz ve Furkan Karabay gibi gazetecilerin tutukluluklarının devam etmesiyle “Türkiye’de basın özgürlüğü yokluğu” tartışmalarını derinleştirdi.
📌 Genel Değerlendirme
3 Ekim’in gündemi, Meclis resepsiyonunda Erdoğan’ın muhalefeti yanına çekme hamlesi, Fatih Altaylı davasında tahliye beklentisinin boşa çıkması, ve Gazze filosuna yapılan İsrail saldırısı etrafında şekillendi. Ekonomide enflasyonun yeniden yükselişi ve otogaz–gıda fiyatlarındaki artış halkın alım gücünü sert şekilde vururken, toplumda Ayşe Barım’ın yeniden tutuklanması ve sanat–basın dünyasına açılan davalar özgürlük tartışmalarını derinleştirdi.